«Fantastico -Τα δημιουργημένα συμφέροντα» από τις 23 Ιουλίου στο Εθνικό θέατρο

Σχεδόν οκτώ δεκαετίες μετά, το «Fantastico- Τα δημιουργημένα συμφέροντα» του Ισπανού νομπελίστα συγγραφέα Χαθίντο Μπεναβέντε (1866-1954), επιστρέφει στην πρώτη κρατική σκηνή της χώρας. Αυτήν τη φορά, τη σκηνοθεσία υπογράφει ο καλλιτεχνικός διευθυντής, Σωτήρης Χάτζακης. Η πρεμιέρα της καλοκαιρινής παραγωγής του Εθνικού τοποθετείται στις 23 Ιουλίου στο «Σχολείον» της Ειρήνης Παπά (Πειραιώς 52, Αθήνα).

«Έργο κωμικό, δραματικά επίκαιρο και τραγικά αναγνωρίσιμο στις μέρες που ζούμε»- όπως υποστηρίζει ο Σωτήρης Χατζάκης-, ανέβηκε για πρώτη φορά στη Μαδρίτη το 1907 και έχει ως θέμα του τη διαφθορά. «Η παράστασή μας είναι φόρος τιμής σ' εκείνη του Τάκη Μουζενίδη και των συνεργατών του. Είναι μεγάλη μας χαρά και τιμή που την παρουσιάζουμε στο Σχολείον της Ειρήνης Παπά, που περιήλθε στο Εθνικό Θέατρο μέχρι το 2027. Θεσμοθετείται εδώ η Θερινή Σκηνή του Εθνικού θεάτρου ως αρχή ενός στρατηγικού σχεδιασμού που αναπτύσσουμε για την πολιτισμική και τουριστική ανάπτυξη του χώρου και της ευρύτερης περιοχής», αναφέρει ο καλλιτεχνικός διευθυντής της πρώτης κρατικής σκηνής.

Οι ήρωες του Μπεναβέντε, φτιαγμένοι από τα υλικά της κομέντια ντελ άρτε, χωρίς όμως να χάνουν ούτε στιγμή τα διαχρονικά χαρακτηριστικά τους, στροβιλίζονται γύρω από το χρήμα, τον κυνισμό, τη ματαιοδοξία και το συμφέρον, χρησιμοποιώντας ακόμα και τον έρωτα για να πετύχουν τους σκοπούς τους.

Η ιστορία του έργου αφορά στον Λέαντρο και τον πονηρό υπηρέτη του Κρισπίν, δραπέτη από τα κάτεργα, που φτάνουν σε μια μεγάλη πολιτεία, έχοντας μόλις ξεφύγει από την αστυνομία που τους κυνηγά για χρέη και παρανομίες. Με μεγάλη πανουργία και εφευρετικότητα, ο Κρισπίν, χωρίς κανέναν ηθικό φραγμό, ρίχνει την ελπίδα για δόλωμα στα θύματά του, προκειμένου να επωφεληθεί ο ίδιος και ο Λέαντρος. Όλοι σαγηνεύονται, μέχρι που η αλήθεια αποκαλύπτεται και οι ελπίδες διαψεύδονται. Όμως, υπηρέτης και αφέντης έχουν καταφέρει να τυλίξουν τα πρόσωπα της κωμωδίας σε ένα δίχτυ από δημιουργημένα και κατασκευασμένα συμφέροντα.

«Από την κομέντια ντελ άρτε μέχρι τον Γκόγκολ και τη νεότερη συγγενή δραματουργία εκτείνεται ένα ευρύ πεδίο θεατρικής συμπεριφοράς, μια αλληλουχία τύπων, χαρακτήρων ή πυκνωμάτων πληθυσμιακών χαρακτηριστικών. Οι «γνωστοί άγνωστοι» του σιναφιού μας οδοιπορούν στη σκηνική επικράτεια, διαδέχονται ο ένας τον άλλον, σκυταλοδρομούν πηγαίνοντας πιο πέρα τις επιδόσεις του προηγούμενου. Έτσι ο αρλεκίνος ή ο zanni της κομέντια ντελ άρτε, διαδεχόμενοι τον μεσαιωνικό μίμο, γίνονται: ο τρελός του Σαίξπηρ, ο κομπέρ στο καμπαρέ, ο κλόουν στο τσίρκο, ο μεταβιομηχανικός κλοσάρ, ο ανέστιος και πλάνης στα έργα του Μπέκετ. Συγκροτείται μια θεατροπαρέα που συχνάζει, δολοπλοκεί, γλεντοκοπά, υπονομεύει, στήνει φάρσες και μας κλείνει πονηρά το μάτι ή γελάει τρανταχτά στο πρόσωπό μας στα έργα του παγκόσμιου δραματολογίου. Με αυτό το ανάμεικτο υλικό έφτιαξε ο Μπεναβέντε τα «Δημιουργημένα συμφέροντα». Θέμα του η διαφθορά όχι μονάχα του ηγέτη εις βάρος του λαού -όπως θα ήθελαν κάποιοι προοδευτικοί κοινωνιολόγοι- αλλά η διαφθορά του ίδιου του λαού στην απόλυτη διήθηση και διάχυσή της στο κοινωνικό σώμα», σημειώνει για την παράσταση ο Σωτήρης Χατζάκης.

Σύμφωνα με τον ίδιο, στο έργο του Μπεναβέντε το φανταχτερό δέντρο της διαφθοράς έχει απλώσει τις ρίζες του σε όλες τις κατηγορίες και σε όλα τα κοινωνικά στρώματα. Έτσι όλοι συμμετέχουν σε μια φάρσα εξαπατήσεων, ανατροπών, μεταστροφών και ένοχων συγκατανεύσεων. «Η διαφθορά, με τους εκβιασμούς, τις εξαγορές και τα λαδώματα, θα χρησιμοποιήσει ακόμη και τον έρωτα ως μέρος του σχεδίου της. Ο αμοραλισμός των επιτήδειων γίνεται κτήμα και αυτονόητο, αλλά και θεσμός στη συγκρότηση της κοινωνίας του έργου», καταλήγει.

Τα σκηνικά και τα κοστούμια επιμελείται η Έρση Δρίνη, τη μουσική ο Θοδωρής Οικονόμου, τους φωτισμούς ο Αντώνης Παναγιωτόπουλος και τη χορογραφία η Κική Μπάκα.

Ερμηνεύουν: Κατερίνα Γιαμαλή, Ανδρομάχη Δαυλού, Ευγενία Δημητροπούλου, Μαρία Διακοπαναγιώτου, Βασίλης Ευταξόπουλος, Νόνη Ιωαννίδου, Εφη Λιάλιου, Νίκος Μαγδαληνός, Δάφνη Μαρκάκη, Ελενα Μαρσίδου, Βασίλης Μπισμπίκης, Χρήστος Νίνης, Στέλιος Πετράκης, Βασίλης Ρίσβας, Γιάννης Σοφολόγης, Γρηγόρης Σταμούλης, Ελεάννα Στραβοδήμου, Αντώνης Χαντζής.

Διαβάστε επίσης:

Έφτιαξαν Αρχαίο Ελληνικό θέατρο σε Κολέγιο της Αγγλίας και ανέβασαν Αντιγόνη