ΙΦΕΤ: Αύξηση των διαγνώσεων σπάνιων νόσων - Στην κορυφή ογκολογικά και φάρμακα για τον μεταβολισμό

Στο ερώτημα γιατί η δαπάνη του Ινστιτούτου Φαρμακευτικής Έρευνας & Τεχνολογίας (ΙΦΕΤ) έχει πάρει την ανιούσα τα τελευταία χρόνια, αλλά και πώς οι Έλληνες ασθενείς θα έχουν ευχερέστερη πρόσβαση στα καινοτόμα φάρμακα, έδωσαν απαντήσεις η Διοίκηση της ΙΦΕΤ Μ.Α.Ε. και η ηγεσία του υπουργείου Υγείας, σε εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε την Τρίτη (16/07/2024).

Η πρόσβαση των Ελλήνων ασθενών στα καινοτόμα φάρμακα τα τελευταία χρόνια βαίνει επιδεινούμενη. Το 2023, το 50% των καινοτόμων φαρμάκων που είχαν λάβει έγκριση από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων (EMA) την προηγούμενη τετραετία, δεν ήταν διαθέσιμα στους Έλληνες ασθενείς. Το ποσοστό αυτό το 2019, ήταν στο 43%. Από το έτερο 50% των φαρμάκων που είναι διαθέσιμα, μόλις το 25% των καινοτόμων φαρμάκων με έγκριση του ΕΜΑ είναι σε καθεστώς πλήρους πρόσβασης στην Ελλάδα, ενώ το 23% διατίθεται μέσω ατομικών αιτημάτων (ΣΗΠ) και μέσω του ΙΦΕΤ, με συνέπειες καθυστερήσεις που μπορεί να φτάνουν και τους 8 μήνες αλλά και επιβάρυνση της δαπάνης, σύμφωνα με στοιχεία του PIF Greece.

Σύμφωνα με τον απολογισμό του Ινστιτούτου, τον οποίο παρουσίασε η διευθύνουσα σύμβουλος του ΙΦΕΤ, Ελευθερία Τοκατλίδη, οι πωλήσεις του ΙΦΕΤ σημείωσαν σημαντική αύξηση από το 2020 έως το 2023, με τα συνολικά έσοδα να ανέρχονται από 126,1 εκατ. ευρώ το 2020 σε 266,6 εκατ. ευρώ το 2023. Αυτό οφείλεται τόσο στην αύξηση των ποσοτήτων των προϊόντων, δηλαδή περισσότερα αιτήματα φαρμάκων εξωτερικού που ήδη διακινούνταν μέσω ΙΦΕΤ όσο και σε αύξηση των νέων καινοτόμων φαρμάκων υψηλού, κατά κανόνα κόστους, κάθε χρόνο. Ο λόγος είναι η αύξηση των διαγνώσεων των σπάνιων νόσων που φέρνει και αύξηση της φαρμακευτικής δαπάνης.

Οι πωλήσεις του πρώτου εξαμήνου του 2024 κατέγραψαν αύξηση 13% σε σχέση με το αντίστοιχο εξάμηνο του 2023, έγινε όμως προσπάθεια μείωσης κόστους προμήθειας από τον ΙΦΕΤ. Συγκεκριμένα για το πρώτο εξάμηνο του 2024, σε 407 κωδικούς φαρμάκων παρουσιάζεται μείωση κόστους. Αυτή η προσπάθεια έχει οδηγήσει σε μείωση στη μέση τιμή αγοράς κατά 24% το 2024 σε σύγκριση με το 2023 και εξοικονόμηση που υπολογίζεται σε 31,9 εκατ. ευρώ.

Οι θεραπευτικές κατηγορίες με τα μεγαλύτερα ποσοστά πωλήσεων είναι οι εξής:

• Οι Αντινεοπλασματικοί και Ανοσοτροποποιητικοί Παράγοντες (Κατηγορία L) κατέχουν την υψηλότερη μερίδα με 35% των συνολικών πωλήσεων, φτάνοντας τα 48,8 εκατ. ευρώ
• Η Πεπτική Οδός και Μεταβολισμός (Κατηγορία A) ακολουθούν με 17% των πωλήσεων, συνολικά 24,2 εκατ. ευρώ
• Αίμα και Αιμοποιητικά Όργανα (Κατηγορία B) συνεισφέρουν 9% στις πωλήσεις με 12,2 εκατ. ευρώ
• Φάρμακα κατά των Λοιμώξεων (Κατηγορία J) και Νευρικό Σύστημα (Κατηγορία N) αποτελούν το καθένα το 8% των συνολικών πωλήσεων με 10,5 εκατ. ευρώ και 11,1 εκατ. ευρώ αντίστοιχα.

Η πρόεδρος του Οργανισμού, Νάντια Παπακώστα, αναφέρθηκε στις εντατικές προσπάθειες για την ψηφιοποίηση του ΙΦΕΤ. Τρεις νέες πλατφόρμες θα τεθούν σύντομα σε λειτουργία και θα περιορίσουν το χρόνο αναμονής των ασθενών, θα επιτρέψουν, δε, στον Οργανισμό να εξασφαλίζει την προμήθεια φαρμακευτικών σκευασμάτων και δραστικών ουσιών, στις πλέον συμφέρουσες τιμές, ενώ συνολικά θα ενισχύσει τη διαφάνεια σε όλη τη διαδικασία, από την εντολή έρευνας αγοράς, έως και την προμήθεια των φαρμάκων.

Ο υπουργός Υγείας, Άδωνις Γεωργιάδης, από την πλευρά του ανέδειξε τις προσπάθειες του ΙΦΕΤ για τον περιορισμό της φαρμακευτικής δαπάνης, υπογραμμίζοντας ότι η απρόσκοπτη πρόσβαση των ασθενών στην Ελλάδα σε υπάρχουσες και νέες, καινοτόμες θεραπείες, αποτελεί προτεραιότητα. Αναφέρθηκε, επίσης, στη θέσπιση ενός τριετούς συμφώνου συνεργασίας με τη φαρμακοβιομηχανία και στη δημιουργία ενός Ταμείου Καινοτομίας, στο οποίο όμως θα υπάρχει ένα μικρό clawback. Ωστόσο, ο διάλογος για το συγκεκριμένο θέμα μόλις ξεκίνησε και οι αποφάσεις αναμένεται να ληφθούν το επόμενο διάστημα, ώστε το σύμφωνο να τεθεί σε ισχύ το 2025.

Στη συζήτηση πήραν μέρος ο πρόεδρος του ΣΦΕΕ, Ολύμπιος Παπαδημητρίου, η πρόεδρος του PiF Greece, Λαμπρίνα Μπαρμπετάκη, ο πρόεδρος του ΕΟΦ, Ευάγγελος Μανωλόπουλος, ο αν. καθηγητής Φαρμακολογίας Γ. Παναγιωτακόπουλος, ο καθηγητής Οικονομικών της Υγείας, Νίκος Μανιαδάκης, ο ειδικός σύμβουλος Φαρμακευτικής Πολιτικής του Υπουργείου Υγείας, Μπάμπης Καραθάνος, και ο Επιστημονικός Δ/ντης της ΠΕΦ, Μάρκος Ολλανδέζος, οι οποίοι αντάλλαξαν ενδιαφέρουσες απόψεις για τη συζήτηση γύρω από τη φαρμακευτική δαπάνη του ΙΦΕΤ και το ρόλο του, ως επιχειρησιακού βραχίονα του Υπουργείου Υγείας και του ΕΟΦ. Επιπλέον, υπογραμμίστηκε η ανάγκη εξεύρεσης «ισορροπίας» μεταξύ της ακάλυπτης ιατρικής ανάγκης, της πρόσβασης στην καινοτομία, και της ταυτόχρονης διασφάλισης της βιωσιμότητας του συστήματος υγείας, μέσω της υιοθέτησης νέων πολιτικών.

Σχετικές ειδήσεις

• Η καινοτόμος φαρμακοβιομηχανία ξεκινά τον διάλογο για σύμφωνο συνεργασίας με την πολιτεία
• ΣΦΕΕ: Συνάντηση με τον διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος
• Τρύφων: Η επόμενη ημέρα για το φάρμακο απαιτεί σχέδιο χρηματοδότησης και επενδυτικών κινήτρων