Δίκη για το Μάτι - Τόσκας: «Προχώρησε γρήγορα η αναγνώριση των θυμάτων - Δείτε στη Χαβάη τι γίνεται»

«Θα ήθελα πριν μπούμε στην ουσία και τα πραγματικά γεγονότα εκείνης της ημέρας θα ήθελα να εκφράσω την θλίψη μου και τη συγγνώμη μου για τον κρατικό μηχανισμό διαχρονικά που δεν μπόρεσε να σταματήσει αυτή την τραγωδία. Υπήρχαν εξαιρετικά δυσμενείς συνθήκες και καιρικά και δημοσιονομικά, υπήρχε έλλειψη μέσων, υπήρχαν πολεοδομικά ζητήματα» ανέφερε και συμπλήρωσε: «Παραλάβαμε το 2015 μια πολύ δύσκολη κατάσταση δημοσιονομικά και από πλευρά μέσων. Από τις πρώτες μου ενέργειες όταν ανέλαβα το 2015 ήταν να ενεργοποιηθούν τα ελικόπτερα Σινουκ και να χρησιμοποιούνται στην πυρόσβεση, που είχαν να χρησιμοποιηθούν 10 χρόνια. Δεν είχαν σωλήνες οι πυροσβέστες. Δεν μπορούσαμε να νοικιάσουμε μέσα πυρόσβεσης».

Μπαίνοντας στην ουσία της υπόθεσης, ο μάρτυρας εξιστόρησε πως το πρωί είχε κάνει μια επέμβαση με τον γιατρό να συνιστά την παραμονή του στο σπίτι. «Όταν στις 12 ενημερώθηκα για την Κινέττα και πήγα στο συντονιστικό κέντρο για να ενημερώνομαι. Ο καιρός ήταν αρχικά γύρω στα 5-6 μποφόρ όπως προέβλεπε το μετεωρολογικό δελτίο και ξαφνικά δε μπορούσαν να πετάξουν αεροπλάνα. Είχαμε δυο φωτιές μέσα στην Αττική, σε δυο άκρες της. Είχαμε ισχυρούς δυτικούς ανέμους και υπήρχε τεράστια δυσκολία για τα εναέρια μέσα. Στις 16.41 ενημερώθηκε η πυροσβεστική και στη συνέχεια με ενημέρωσαν για την πυρκαγιά. Εγώ δεν έδωσα επιχειρησιακές εντολές, παρά μόνο κάποιες προτροπές όπως ''μεταφέρετε τα μέσα εκεί που υπάρχει μεγαλύτερη ανάγκη''».

Πρόεδρος: Λέγατε εσείς που πρέπει να πάνε τα μέσα;

Μάρτυρας: Όχι. Έμπαιναν προτεραιότητες.

Προεδρος: Ποιος καθόριζε την προτεραιότητα;

Μάρτυρας: Την επιχειρησιακή ο διοικητής του ΕΣΚΕ, αλλά κάποιες προτεραιότητες βάζει η πολιτική ηγεσία. Ήμουν εκεί για αν χρειαζόταν να επικοινωνήσω με αλλά υπουργεία, να τους δώσω θάρρος. Δεν έκανα και δε μπορούσα να κάνω υποδείξεις στο ποιο μέσο θα πάει που. Ο κ. Φωστιέρης με ενημέρωνε για ότι ήταν διαθέσιμο εκείνη την ώρα και που θα πάει. Εγώ δε γνώριζα.

Προεδρος: Η αναφορά του κ. Φωστιερη για ενημέρωση σας τι ήταν;

Μάρτυρας: Δεν είναι ολόκληρο αυτό που λέτε. Εγώ είχα πει ότι «δεν θα δέχεστε από κανέναν εντολές κι αν δεχτείτε από κάποιο παράγοντα που ας πούμε βουλευτή, δημοσιογράφο θα τον παραπέμπεται σε εμένα. Αν κάποιος τους έλεγε «στείλε ένα μέσο εδώ» και δεν μπορούσαν να τον διαχειριστούν τους είχα πει να παραπέμπουν σε εμένα για να χειρίζομαι την κατάσταση.

Ο κ. Τόσκας αρνήθηκε ότι έδινε εντολές και επέμεινε ότι ενημερωνόταν από τον διοικητή του ΕΣΚΕ κ. Φωστιέρη. «Οι Ματθαιοπουλος και Φωστιερης έλεγαν που θα πάνε τα μέσα» επανέλαβε ο κ. Τόσκας και απαντώντας για την εκτροπή του ελικοπτέρου προς τη motor oil: «Το έμαθα την επόμενη ημέρα και θύμωσα γιατί είχε δώσει εντολή όπως είπα για να παραπέμπουν σε εμένα αν δεχτούν επιχειρηματικές πιέσεις. Βέβαια αν με ρωτήσετε αν έκαναν καλά με την εκτροπή, δεν το ξέρω γιατί είναι επιχειρησιακό θέμα».

Πρόεδρος: Την έγκριση για αυτά τα πράγματα ποιος την έδινε;

Μάρτυρας: Δεν ήμουν στο γραφείο του συντονιστή, ήμουν σε διπλανό. Μπήκα κάποιες φορές να δω πως πάει η κατάσταση.

Πρόεδρος: Από ποιον μάθατε για τη motor oil;

Μάρτυρας: Την επόμενη ημέρα αλλά δε θυμάμαι από ποιόν.

Πρόεδρος: Το θεωρήσατε παρέμβαση;

Μάρτυρας: Δε γνωρίζω αν ήταν σωστά τα επιχειρησιακά κριτήρια. Δε νομίζω ότι πιέστηκαν. Βρέθηκαν μπροστά σε μια κατάσταση.

Πρόεδρος: Θα το έκαναν έτσι κι αλλιώς ή πιέστηκαν από επιχειρηματία της χώρας; Αφού τους είχατε πει αυτό, γιατί δεν σας το είπαν; Υπάρχει ένα ερώτημα αν έγινε μια άδικη κατάχρηση. Αν ζήτησε κάτι ένας επιχειρηματίας και αυτό ήταν σε βάρος πολιτών.

Μάρτυρας: Δεν ξέρω γιατί δεν μου το είπαν. Δεν ξέρω αν ήταν για λόγους βιασύνης. Ο υπουργός δεν ενημερώνεται για όλα τα θέματα, μόνο για τα σημαντικά.

Προεδρος: Δεν ήταν σημαντικό;

Μάρτυρας: Αν βάλουμε το ενδεχόμενο πυρκαγιάς ενος διυλιστηρίου με μια φωτιά που ακόμα δεν είχε εξελιχθεί έτσι, δεν ξέρω ποιο ήταν το κριτήριο τους. Ρωτήστε τους…

Πρόεδρος: Εσείς δεν τους ρωτήσατε;

Μάρτυρας: Την επόμενη ημέρα τους έψαχνα και καλούνταν στα δικαστήρια. Δεν μπορώ να μπω στο μυαλό τους.

Ο εισαγγελέας της έδρας απευθυνόμενος στο μάρτυρα επέμεινε στο ζήτημα της εκτροπής του ελικοπτέρου, χαρακτηρίζοντας «ανυπακοή» τη μη ενημέρωση του υπουργού. «Την επόμενη της φωτιάς παραιτήθηκα εγώ. Υπήρχε μια κατάσταση που έπρεπε να λυθούν πολλά προβλήματα, με κυριότερο το δυσάρεστο έργο της αναγνώρισης των πτωμάτων. Όχι ότι είναι να καμαρώνουμε αλλά λύθηκε γρήγορα. Δείτε στη Χαβάη τι γίνεται…» είπε ο κ. Τόσκας με έναν άνθρωπο από το ακροατήριο να φωνάζει «Δέκα μέρες κάνατε!!!».

Εισαγγελέας: Στις 27/7/2018 είχατε πει σε συνέντευξη τυπου «δε βλέπω σοβαρά επιχειρησιακά λαθη»…

Μάρτυρας: Ο τίτλος είναι αυτός που λέτε, αλλά αν διαβάσετε πιο κάτω είπα αλλά πράγματα. Προσπαθείτε εσείς μετά από 5 χρόνια τα λάθη και θα τα έβλεπα εγώ την επόμενη ημέρα. Υπάρχουν στρατηγικά λαθη, επιχειρησιακά και τακτικά λαθη. Δεν χρησιμοποίησα τη λέξη επιχειρησιακά.

Εισαγγελέας: Λέτε δεν δώσατε επιχειρησιακά εντολές, αλλά υπάρχουν καταγεγγραμένης συνομιλίες που λένε «να ζητηθεί άδεια υπουργού».

Μάρτυρας: Για άλλες πυρκαγιές, για τον Κάλαμο. Προτεραιότητες τους είχα πει να βάλουν, να μη σκορπίσουν παντού τα μέσα.

Εισαγγελέας: Ο κ. Τερζούδης λέει ότι δίνετε εντολές στο Φωστιερη, λέει ψέμματα;

Μάρτυρας: Λέει ανακρίβειες. Ο Φωστιέρης, αλλά και ο Τερζούδης με ενημέρωναν.

Εισαγγελέας: Είναι νόμιμο να παρεμβαίνει ο υπουργός;

Μάρτυρας: Αν είχατε στρατιωτικούς εδώ αντί για πυροσβέστες θα είχαν ξεσηκωθεί. Υπάρχει και κάλυψη και διαφοροποίηση. Αν είπα μη σκορπίσετε τα μέσα στον Κάλαμο σε μικρές φωτιές και στείλτε στις μεγάλες είναι καλό ή κακό;

Ο μάρτυρας επανέλαβε ότι δεν γνώριζε για το τηλεφώνημα του επιχειρηματία Βαρδινογιάννη, εξηγώντας: «Δεν ήξερα για τη συνομιλία με τον κ. Βαρδινογιάννη. Ρωτήστε τους ίδιους. Είναι επιχειρησιακό το θέμα. Δεν είναι πολιτικό».

Υποστ. Κατηγορίας: Με βάση την πολιτική ευθύνη τι σημαίνει πολιτικός υπέυθυνος;

Μάρτυρας: Εγώ είχα την πολιτική ευθύνη αλλά δεν είμαι κατηγορούμενος και αυτό έχει κριθεί.

Υποστ. Κατηγορίας: Γιατί δεν ζητήσατε από τη Βουλή να κριθείτε από τη Δικαιοσύνη;

Μάρτυρας: Νομίζω ότι το θέμα πολιτικοποιείται. Είμαι και ήμουν στη διάθεση της δικαιοσύνης κι από εκεί και πέρα δεν έχω να πω τίποτα.

Υποστ. Κατηγορίας: Επαναλαμβάνετε και σήμερα ότι δεν θα κάνατε τίποτα διαφορετικό;

Μάρτυρας: Παραιτήθηκα γιατί έχω μάθει από το στρατό και η συνείδηση μου επιβάλει ότι φταις δεν φταις, αν γίνει κάτι παραιτείσαι.

Υποστ. Κατηγορίας: Σας έπεφτε πολύ να πάρετε τηλέφωνο το υπουργείο Άμυνας να σηκώσουν σινουκ γιατί καίγεται ο κόσμος στο Μάτι;

Μάρτυρας: Τα αεροδρόμια ήταν όλα κλειστά. Επίσης το Σινουκ με αυτές τις καιρικές συνθήκες και κουβαλώντας νερό είναι πολύ δύσκολη η πτήση του.

Η κατάθεση του πρώην υπουργού του ΣΥΡΙΖΑ θα συνεχιστεί αύριο.

Η κατάθεση Τζουβάρα και τα «βέλη» σε Ματθαιόπουλο

Νωρίτερα, είχε καταθέσει ο πρώην διοικητής πυροσβεστικών υπηρεσιών Αττικής Αχιλλέας Τζουβάρας, ο οποίος έστρεψε τα «βέλη» του στον τότε επιχειρησιακό αρχηγό Βασίλη Ματθαιόπουλο.

Ο μάρτυρας, που την επίμαχη ημέρα επιχειρούσε στην πυρκαγιά της Κινέτας, ανέφερε για τη φωτιά στα Γεράνεια Όρη: «Έγινε μάχη μέχρι το πρωί. Δεν είχαμε ιδέα αν υπήρχαν νεκροί, τραυματίες, δεν μπορούσαμε να ξέρουμε αν είχε μείνει κάποιος στο σπίτι του και τον έπιασαν οι καπνοί. Μέχρι το ξημέρωμα της άλλης ημέρας δεν ήξερα αν έχω νεκρούς. Τη νύχτα δεχόμουν τηλέφωνα πόσους νεκρούς έχεις…. Απο και και πέρα (από τη στιγμή που έφυγε ο Στέφανος Κολοκούρης από την Κινέτα) μπορούσα να έχω 500 νεκρούς, σε κανένα έλεγχο δεν ήταν η φωτιά».

Σε ερωτήσεις που δέχτηκε από την πρόεδρο της έδρας ξεκαθάρισε για την φωτιά στο Μάτι πως «η κάθε πυρκαγιά είναι διαφορετική, αλλά ο στόχος είναι να τις σβήσουμε σε πρώτο χρόνο».

Προεδρος: Μπορούσε ο κόσμος να ειδοποιηθεί;

Μάρτυρας: Σε όλες τις πυρκαγιές ο στόχος μας είναι να τη σβήσουμε σε πρώτο χρόνο. Αν δεν τα καταφέρουμε τα πράγματα γίνονται πολύ δύσκολα, η μεταφορά της φλόγας είναι αστραπιαία. Εφόσον δεν σβήστηκε στα πρώτα λεπτά…

Πρόεδρος: Εγώ ρώτησα ποτέ μπορούσε να γίνει ενημέρωση των κατοίκων…

Μάρτυρας: Η φωτιά ξεκίνησε από Νταού Πεντέλης και πέρασε στην Ανατολική Αττική. Θα έπρεπε να ήταν κάποιος πάνω από τους δυο συναδέλφους για να τους συναντήσει. Υπήρχαν επτά αντιστράτηγοι μπορούσαν να συναντήσουν. Τέσσερις μπορούσαν να συντονίσουν. Καθ’ ύλην αρμόδιος τότε ήταν ο κ. Ματθαιόπουλος.

Πρόεδρος: Έπρεπε μα πάει στο πεδίο λέτε;

Μάρτυρας: Ακριβώς. Να δει την πυρκαγιά και να δώσει εντολή για εκκένωση.

Πρόεδρος: Τι παραπάνω μπορούσε να προσφέρει ο κος Ματθαιοπουλος.

Μάρτυρας: Έπρεπε κάποιος να το πει δυνατά. Να συντονίσει και να το πει δυνατά. Επιχειρησιακός αρχηγός δεν έχει συμβεί ξανά στο υπηρεσιακό σώμα να μην είναι παρών.

Πρόεδρος: Ξέρετε να υπήρχαν επίγειες δυνάμεις που δεν αξιοποιήθηκαν στη φωτιά στο Νταου;

Μάρτυρας: Δεν το γνωρίζω.

Πρόεδρος: Ο κ. Κολοκούρης ποτε πήγε στη φωτιά στο Μάτι από Κινέτα;

Μάρτυρας: Πρώτα πήρε ο Ματθαιοπουλος και τον ενημέρωσε 17.30-18.00 να φύγει να πάει στη φωτιά. Με πήρε κι εμένα ο κ. Ματθαιοπουλος και μου το είπε.

Προέδρος: Αποχώρησε άμεσα;

Μάρτυρας: Εμένα με χαιρέτησε. Δεν γνωρίζω αν καθυστέρησε. Η ώρα που τον είδα ήταν γύρω εκεί μετά το τηλεφώνημα, το τηλεφώνημα ήταν 17.30, πριν τις έξι εγώ τον χαιρέτησα.

«Στην αρχή ο δήμαρχος δεν ήθελε να ενοχλήσει τον κόσμο»

Σε ερωτήσεις που δέχτηκε από τον εισαγγελέα της έδρας ο μάρτυρας ανέφερε μεταξύ άλλων ότι ο δήμαρχος της Κινέτας κ. Σταμούλης δεν ήθελε αρχικά να ενοχλήσει τον κόσμο. «Του είπα ότι αν μου γυρίσει ο αέρας δε θα μπορώ να κάνω τίποτα. Εισηγήθηκα απομάκρυνση των πολιτών».

Εισαγγελέας: Σας έχει τύχει να σε φωτιά να πάει κάπου εναέριο μέσο χωρίς να έχει ζητηθεί;

Μάρτυρας: Πολύ δύσκολο. Εκτός κάποιος από το ΕΣΚΕ είχε πληροφόρηση από τον τόπο, αλλά πρέπει κάποιος επίγειος επικεφαλής να έχει ελέγξει. Συνήθως ο επικεφαλής ζητάει και παρακαλάει.

Εισαγγελέας: Στη φωτιά στο Μάτι έρχεται και ένας ανώτερος κάθε είκοσι λεπτά. Συνηθίζεται αυτό;

Μάρτυρας: Γι’ αυτό είπα ότι έπρεπε να είναι κάποιος επικεφαλής στη φωτιά, κάποιος αντιστράτηγος.

Ο μάρτυρας άφησε αιχμές για τον τότε επιχειρησιακό αρχηγό Βασίλη Ματθαιόπουλο σχολιάζοντας ότι «δεν έχει ξανασυμβεί ποτέ, επιχειρησιακός αρχηγός από το 1998 έως το 2018, να μην είναι στο συμβάν». Μάλιστα, λίγο αργότερα υποστήριξε ότι καταστράφηκε η καριέρα του χωρίς να έχει ευθύνη, ενώ απέδωσε την «πτώση» της εργασιακής του καριέρας στον Βασιλη Ματθαιόπουλο.

Υποστ. Κατηγορίας: Έχετε καμία πληροφορία ποιοι θέλαν το κακό σας;

Μάρτυρας: Δεν είμαι σίγουρος. Απ’ ότι αποδείχτηκε στην πορεία ο κ. Ματθαιοπουλος.

Υποστ. Κατηγορίας: Γιατί;

Μάρτυρας: Για να με βγάλει από τη μέση, δε ξέρω για ποιο λόγο.

Υποστ. Κατηγορίας: Είχατε μια συνομιλία με τον κο Κολοκούρη σήμερα πριν μπείτε στη δίκη;

Μάρτυρας: Ήρθε και με χαιρέτησε

Υποστ. Κατηγορίας: Σας είπε κάτι για την ώρα που έφυγε από Κινέττα;

Μάρτυρας: Ναι ότι ήταν αργότερα.

Υποστ. Κατηγορίας: Έχει επηρεάσει αυτό την κατάθεση σας;

Μάρτυρας: Όχι.

Υποστ. Κατηγορίας: Γνωρίζετε αν ο Υπουργός ήταν παρών στο ΕΣΚΕ;

Μάρτυρας: Όσο ήμουν εγώ όχι, μετά δεν ξέρω. Ξέρω ότι κάποια στιγμή πήγε.

Υποστ. Κατηγορίας: Όταν καλείται ο κος Κολοκουρης να μεταβεί στο Μάτι, αυτό σημαίνει ότι είναι επικίνδυνη;

Μάρτυρας: Θα μπορούσε να σημαίνει κάτι τέτοιο. Όταν μου παίρνει τον επικεφαλής της ΕΜΑΚ, σημαίνει ότι μπορεί να είναι επικίνδυνη.

Υποστ. Κατηγορίας: Τι έκανε το ΕΣΚΕ όταν κατάλαβε την επικινδυνότητα της πυρκαγιάς;

Μάρτυρας: Δε γνωρίζω τι έκανε, ξέρω τι έπρεπε να κάνει, να έχει υπηρεσιακό αρχηγό στο πεδίο.

Υποστ. Κατηγορίας: Εκ του αποτελέσματος τι δεν έκανε;

Μάρτυρας: Ο επικεφαλής της φωτιάς να φωνάξει δυνατά και να ζητήσει εκκένωση. Ο επικεφαλής δίνει εισήγηση στον πρώτο και δεύτερο βαθμό αυτοδιοίκησης.

Υποστ. Κατηγορίας: Θα μπορούσε να γλιτώσει κάποιος κόσμος;

Μάρτυρας: Αν φώναζε κάποιος δυνατά, θα μπορούσε κάποιος κόσμος να γλιτώσει.

Αν υπήρχε επικεφαλής του συμβάντος, γίνονταν συντονιστικό όργανο από την αρχή της πυρκαγιάς, βεβαίως και θα σωζόταν κόσμος.