Αυτόφωρο για καταλήψεις σε πανεπιστήμια και δημόσια κτίρια

Με εγκύκλιό του καλεί τους συναδέλφους του να παρεμβαίνουν άμεσα και να ακολουθείται η αυτόφωρη διαδικασία όταν οι καταληψίες αρνούνται να εγκαταλείψουν το χώρο, παραμένουν για μεγάλο χρονικό διάστημα ή έχουν προηγηθεί φθορές.

Ο κ. Τέντες υπογραμμίζει πως οι κατά τόπους εισαγγελείς πρέπει να αξιολογούν εάν οι πρυτανικές αρχές των πανεπιστημίων και οι υπεύθυνοι των δημοσίων κτιρίων επιδεικνύουν ανοχή σε τέτοιες καταστάσεις και εάν, εξ' αυτού του λόγου, διαπράττουν το αδίκημα της παράβασης καθήκοντος.

Η έγγραφη παραγγελία είναι προς τους προϊσταμένους των εισαγγελιών εφετών της χώρας.

Σε αυτή επισημαίνεται ότι «τα τελευταία έτη, παρουσιάζεται συχνά το φαινόμενο της καταλήψεως διαφόρων χώρων στους οποίους στεγάζονται και λειτουργούν υπηρεσίες του Δημοσίου ή Νομικών Προσώπων Δημοσίου Δικαίου».

Αποτέλεσμα των καταλήψεων αυτών «είναι η διακοπή της λειτουργίας των υπηρεσιών αυτών ή η διατάραξη της ομαλής διεξαγωγής της υπηρεσίας».

Αναφέρεται ότι «η κατάληψη και η συνακόλουθη διακοπή λειτουργίας ή διατάραξη ενεργείται είτε με την παράνομη, δηλαδή παρά τη θέληση της υπηρεσίας είσοδο, είτε με τη νόμιμη είσοδο πολιτών στους παραπάνω χώρους και την εν συνεχεία άρνησή τους να τους εγκαταλείψουν, παρά την αντίθετη θέληση της υπηρεσίας, η οποία (θέληση) δηλώνεται από το νόμιμο εκπρόσωπο ή από αρμόδιο (εντεταλμένο) υπάλληλό της».

Η αντίθετη θέληση, σύμφωνα με τον αντεισαγγελέα του Αρείου Πάγου, μπορεί να είναι «είτε ρητή είτε σιωπηρή, να συνάγεται δηλαδή συμπερασματικά από τη συμπεριφορά των εκπροσώπων των υπηρεσιών».

Αυτά συνιστούν το πλημμέλημα της διατάραξης οικιακής ειρήνης, το οποίο διώκεται αυτεπάγγελτα. Κατά συνέπεια, η άσκηση ποινικής δίωξης για το επίμαχο αδίκημα δεν προϋποθέτει την προηγούμενη κατάθεση μήνυσης, αλλά οι εισαγγελικές αρχές μπορούν να παρέμβουν από μόνες τους και να ακολουθούν την αυτόφωρη διαδικασία.

Είναι «αυτονόητη η παρέμβασή σας, μέσω των αστυνομικών αρχών, τόσο για τη βεβαίωση των εγκλημάτων όσο και για την εξακρίβωση των στοιχείων των δραστών τους», σημειώνεται στην έγγραφη παραγγελία.

Τι θα πρέπει να γίνεται; «Να ζητείται η συμβολή των προϊσταμένων των δημοσίων υπηρεσιών προκειμένου: α) να διευκρινίζεται η συνδρομή κρίσιμων στοιχείων, όπως η δήλωση της αντιθέσεως των υπηρεσιών στην παραμονή των δραστών στους χώρους τους ή η διακοπή ή διατάραξη της ομαλής λειτουργίας τους και β) να εντοπίζεται η ταυτότητα των δραστών ή τουλάχιστον όσων πρωταγωνιστούν στις καταλήψεις, η οποία κατά κανόνα είναι γνωστή σε αυτούς».

Σε σοβαρές περιπτώσεις όταν οι δράστες «αρνούνται επιμόνως να απομακρυνθούν ή οι καταλήψεις έχουν μεγάλη διάρκεια ή συνοδεύονται και από άλλες παράνομες πράξεις, όπως φθορές κ.λπ.», επιβάλλεται να ακολουθείται η αυτόφωρη διαδικασία.

Ειδική αναφορά γίνεται στις ευθύνες των πρυτανικών αρχών, στην άρση του ακαδημαϊκού ασύλου και όσων είναι επικεφαλής δημοσίων κτιρίων όπως υπουργείων και οργανισμών.

«Η μεγάλης διάρκειας ανοχή των καταλήψεων από τους εκπροσώπους των υπηρεσιών ή τους αρμοδίους υπαλλήλους ή μη συνεργασία τους για τη διακοπή των καταλήψεων πρέπει να αξιολογείται, προκειμένου να κρίνεται κάθε φορά αν συντρέχει περίπτωση παραβάσεως καθήκοντος (άρθρο 259 του Ποινικού Κώδικα), αφού αυτοί έχουν την υποχρέωση να διασφαλίζουν την ακώλυτη λειτουργία των υπηρεσιών για την εξυπηρέτηση των πολιτών και το δημόσιο εν γένει συμφέρον», αναφέρεται χαρακτηριστικά.

Σε ό,τι αφορά στο ακαδημαϊκό άσυλο, σημειώνεται ότι «με την παράγραφο 3 του άρθρου 3 του Ν. 4009/2011 καταργήθηκαν οι διατάξεις που καθιέρωναν το ακαδημαϊκό άσυλο, με την παράγραφο 2 δε του ίδιου άρθρου ορίσθηκε ότι στις αξιόποινες πράξεις που τελούνται εντός των χώρων των Ανωτάτων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων (Α.Ε.Ι.) εφαρμόζεται η κοινή νομοθεσία. Επομένως, όσα εκτίθενται ανωτέρω ισχύουν και για τις καταλήψεις όλων ανεξαιρέτως των καταστημάτων ή χώρων των Α.Ε.Ι.».