Γιατί παρά την πτώση των τιμών στο πετρέλαιο δεν πέφτει η τιμή της βενζίνης
H αγορά του πετρελαίου δέχεται ισχυρότατους κραδασμούς με βίαιες πτώσεις στις τιμές στα χρηματιστήρια του κόσμου με διακυμάνσεις που χτυπούν ενδοσυνεδριακά και χαμηλό στα 27 ευρώ, με αναλυτές να μιλούν ακόμη και για πιθανότητα τα συμβόλαια να φτάσουν στα 20 ευρώ.
Οι παράγοντες που επηρεάζουν τις εν λόγω συναλλαγές κινούνται γύρω από τα αποθέματα, την παραγωγή, γεωπολιτικές ισορροπίες...
Ωστόσο, ό,τι κι αν συμβαίνει στα ταμπλό των αγορών δεν μετακυλύετε στην κατανάλωση, φαινόμενο που οι Ελληνες δεν αντιμετωπίζουν για πρώτη φορά.
Οι φόροι, τα υψηλά περιθώρια διύλισης, το «τσίμπημα» του μεικτού κέρδους εταιρειών εμπορίας και πρατηρίων, η πτώση της ισοτιμίας του ευρώ έναντι του δολαρίου, αλλά και η στρεβλή λειτουργία του ανταγωνισμού οι λόγοι που η πτώση των τιμών δεν φθάνει στην αντλία του πρατηρίου.
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του Παρατηρητηρίου Τιμών Υγρών Καυσίμων στην Ημερησία στις 8 Ιανουαρίου η μέση τιμή της αμόλυβδης βενζίνης ήταν 1,371 ευρώ το λίτρο και στις 20 Ιουνίου του 2014 ήταν στο 1,696 ευρώ. Η μείωση είναι 19%. Ωστόσο το αργό πετρέλαιο έπεσε ακόμη περισσότερο.
Ήταν στα 114,81 δολάρια το βαρέλι ή στα 84,36 ευρώ (με την ισοτιμία της ημέρας εκείνης που ήταν στο 1,36 ευρώ). Στις 8 Ιανουαρίου το αργό έπεσε στα 33,55 δολάρια το βαρέλι ή στα 30,71 ευρώ. Κατρακύλησε κατά 63% αν υπολογιστεί η διαφορά σε ευρώ.
Για το ίδιο χρονικό διάστημα η τιμή του διυλιστηρίου υποχώρησε κατά 45% από τα 0,615 σε 0,339 ευρώ το λίτρο.
Πτώση σημείωσε και η τιμή χονδρικής της αμόλυβδης βενζίνης. Για την ακρίβεια έπεσε κατά 21% από το 1,659 στο 1,314 ευρώ το λίτρο.
Παρατηρείται, όμως πάντα στο διάστημα των 18 μηνών, το μεικτό περιθώριο κέρδους των εταιρειών εμπορίας και βενζινάδικων να έχει ανέβει κατά 20%, δηλαδή από το 0,08 ευρώ το λίτρο στα περίπου 0,10 ευρώ το λίτρο. Το μεικτό περιθώριο διαμορφώνει το 7% της τελικής τιμής.
Ακόμη, παρά τη μεγάλη μείωση των τιμών τα διυλιστήρια στο εννεάμηνο του 2015 ανακοίνωσαν διπλασιασμό των κερδών τους σε σχέση με την αντίστοιχη εποχή του 2014.
Επιπλέον, ένα από τα επιχειρήματά τους είναι πως για την τιμολόγηση των προϊόντων τους δεν ακολουθούν τις τιμές του αργού (Μπρεντ) αλλά εκείνες της Μεσογείου.
Όλα δε, τα διυλιστήρια της συγκεκριμένης περιοχής διατήρησαν υψηλά τα περιθώρια κέρδους λόγω της αυξημένης ζήτησης των καυσίμων.
Το ίδιο έπραξαν και οι δύο μεγάλοι όμιλοι στη χώρα μας μια και πάνω από τις μισές ποσότητες πετρελαιοειδών που παράγουν, τις εξάγουν.
Οι τιμές διύλισης, επίσης, διαμορφώνουν το 25% της τελικής τιμής και αποτελούν τη βάση για την τιμολόγηση των εταιρειών εμπορίας πετρελαιοειδών και των πρατηρίων.
Για το ίδιο συγκεκριμένο χρονικό διάστημα η επεξεργασία των τιμών αναδεικνύει άλλο ένα γεγονός. Τον καθοριστικό ρόλο που παίζουν οι φόροι στη διαμόρφωση της τελικής τιμής της αμόλυβδης βενζίνης. Το σύνολο των φόρων και τελών επηρεάζει το 68% της αξίας που πληρώνει ο καταναλωτής.
Για να γίνει πιο αντιληπτό στις 8 Ιανουαρίου η μέση τιμή της αμόλυβδης βενζίνης ήταν στα 1,371 ευρώ το λίτρο. Από αυτό το 0,935 ευρώ είναι οι φόροι και τα τέλη. Πριν 18 μήνες το 1 ευρώ από το 1,659 ευρώ το λίτρο πήγαινε στα κρατικά ταμεία.
Το μεγαλύτερο μέρος των φόρων είναι ο ΕΦΚ που είναι σταθερός στο 0,670 ευρώ το λίτρο. Από κει και πέρα προστίθενται άλλες χρεώσεις για τα τελωνεία, τη ΡΑΕ και τον ειδικό λογαριασμό πετρελαιοειδών. Αλλά μπαίνει και ο ΦΠΑ 23%, ο οποίος είναι ποσοστιαίος.
Βασικός παράγοντας που επηρεάζει την πορεία των τιμών είναι και η ισοτιμία ευρώ δολαρίου. Όταν το ευρώ υποχωρεί η πτώση φρενάρει. Έτσι, σε σχέση με τις 20 Ιουνίου του 2014 η ισοτιμία ευρώ έναντι δολαρίου έπεσε κατά περίπου 20%.
Εξίσου, σημαντικά είναι και τα ευρήματα από την αντιπαραβολή των φετινών με τα περσινά στοιχεία.
Στις 9 Ιανουαρίου του 2015 η τιμή του αργού βαρελιού ήταν στα 50,11 δολάρια ή στα 42,32 ευρώ. Από πέρυσι η μείωση είναι πάνω από 27%.
Ωστόσο, η τιμή της λιανικής της αμόλυβδης μειώθηκε μετά βίας 2%. Πριν από ένα χρόνο ήταν στα 1,398 ευρώ το λίτρο.
Τα διυλιστήρια έριξαν μόλις κατά 1,28% τις τιμές σε σχέση με την πτώση του αργού (-27%) Πέρυσι η τιμή των διυλιστηρίων ήταν στο 0,343 ευρώ το λίτρο.
Επιπλέον, η τιμή χονδρικής της αμόλυβδης βενζίνης, σε μέσα επίπεδα, έμεινε αμετάβλητη. Στο 1,312 ευρώ ήταν πριν από λίγες μέρες (8/1) και στο 1,314 ευρώ το λίτρο πέρυσι. Όμως υποχώρησε κατά 15% το μικτό περιθώριο κέρδους των εταιριών εμπορίας πετρελαιοειδών και των βενζινάδικων.
Οι φόροι και τα τέλη παρέμειναν επίσης σχεδόν σταθερά.