Κατερίνα Καλογερά: «Μια ώριμη πολιτεία δε στέλνει ΜΑΤ»

Τη γεύση μας άφησε η χρονιά που διανύσαμε; Την πικρή γεύση του θανάτου, απαντά η πρόεδρος της Διεθνούς Αμνηστίας, Κατερίνα Καλογερά η οποία επισημαίνει πως ένας από τους κύριους παράγοντες παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων είναι η έλλειψη λογοδοσίας. Στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων η χώρα μας οπισθοδρομεί στο χθες και σε εφιαλτικές νοοτροπίες.

Της Γεωργίας Λινάρδου

Το ελληνικό τμήμα της Διεθνούς Αμνηστίας στελεχώθηκε από ανθρώπους οι περισσότεροι εκ των οποίων βασανίστηκαν την περίοδο της δικτατορίας κι αυτό έχει τη σημασία του. Πόσα χρόνια πέρασαν από τότε; Πολλά. Κι όμως ακόμη και σήμερα συνεχίζουν να αγωνίζονται για την κατάργηση των βασανιστηρίων. Λες ότι δεν πέρασε μια μέρα...

Η πρόεδρος της Διεθνούς Αμνηστίας Κατερίνα Μ.Καλογερά είναι αρκετά σκληρή στη συνέντευξη της. Διόλου τυχαία. Αν και στη χώρα μας πνέει δημοκρατικός άνεμος, συμβαίνουν καταστάσεις ντροπιαστικές. Συμβαίνουν πράγματα που μυρίζουν θάνατο, πόνο και δυστυχία...

-Στην Ελλάδα του 2014, έχουν γίνει βήμα μπροστά στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ή όχι;

«Δυστυχώς η χρονιά που διανύσαμε μας άφησε την πικρή γεύση του θανάτου, ανθρώπων που έχασαν την ζωή τους στα νερά του Αιγαίου, εξαιτίας των απωθήσεων, θανάτους με ρατσιστικό κίνητρο, έξαρση της αστυνομικής βίας και των βασανιστηρίων που είναι πλέον μια από τις συχνότερες καταγγελίες που γίνονται στην Διεθνή Αμνηστία, για την χώρα μας. Η πικρή αυτή γεύση εντείνεται βλέποντας μια Πολιτεία ανίσχυρη, με σοβαρή έλλειψη λογοδοσίας, η οποία υιοθετεί την ατιμωρησία ως ασπίδα της, γυρίζοντας προκλητικά την πλάτη της στην απόδοση δικαιοσύνης για τα θύματα και την τιμωρία των υπευθύνων.
Όταν, η οργάνωση μας, βγάζει την μια μετά την άλλη τις εκθέσεις, όπου με μαρτυρίες, καταγράφονται όλες οι παραπάνω παραβιάσεις, θα ήταν επιπόλαιο από μεριάς μας να μιλάμε για πρόοδο στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Ελλάδα και όχι για μια οπισθοδρόμηση σε εποχές και νοοτροπίες που υπήρξαν εφιαλτικές στην ιστορία της χώρας».

-Σε ποιους τομείς εκτιμάται ότι παρατηρούνται οι μεγαλύτερες «πληγές»;

«Ως χώρα εισόδου παράτυπων μεταναστών και προσφύγων, έχουμε επανειλημμένα καταγγείλει τα πολλά προβλήματα που υπάρχουν όσον αφορά τις απωθήσεις, τις συνθήκες κράτησης, το υπερβολικά μεγάλο χρονικό διάστημα κράτησης, την διαδικασία ασύλου και την προβληματική πρόσβαση στο άσυλο. Η Ευρώπη Φρούριο είναι μια πραγματικότητα που έχει στοιχίσει εκατοντάδες ανθρώπινες ζωές, και δυστυχώς η χώρα μας είναι μια από τις πρωταγωνίστριες αυτής της τραγωδίας.

Η έλλειψη λογοδοσίας είναι ένας από τους κύριους παράγοντες παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, από τα μέλη σωμάτων ασφαλείας και οι μακροχρόνιες καθυστερήσεις στην απόδοση δικαιοσύνης αφήνουν εκτεθειμένη την Πολιτεία.

Οι άνθρωποι που ίδρυσαν το ελληνικό τμήμα της Διεθνούς Αμνηστίας υπήρξαν, οι περισσότεροι, θύματα βασανιστηρίων της δικτατορίας. Σχεδόν 40 χρόνια μετά, είναι λυπηρό ότι τα μέλη του ελληνικού τμήματος,αλλά και διεθνώς, συνεχίζουν ν αγωνίζονται για την κατάργηση τους και δυστυχώς, συνεχίζουν να καταγράφουν ακόμα πολυάριθμες καταγγελίες βασανιστηρίων.

Σε μια χώρα που συνεχίζει ν αντιμετωπίζει την εναλλακτική θητεία στο στρατό τιμωρητικά, φέτος βρεθήκαμε πολύ περισσότερες φορές ως παρατηρητές σε δίκες αντιρρησιών συνείδησης, ενώ είχαμε και πολύ περισσότερες φυλακίσεις.

Τα εγκλήματα μίσους και η ρατσιστική βια, είναι από τις τελευταίες "πληγές" που δυστυχώς μεγαλώνουν μέρα με την μέρα, αφήνοντας πολύ άσχημα σημάδια στην πραγματική εικόνα αυτής της χώρας».

-Και στο παρελθόν, αλλά και σήμερα βλέπουμε ότι υπάρχει ζήτημα με τη χρήση αστυνομικής βίας-αυθαιρεσίας. Κατά πόσο ανταποκρίνονται οι ελληνικές αρχές στις διεθνείς συστάσεις για να σταματήσουν φαινόμενα που σίγουρα εκθέτουν τη χώρα μας διεθνώς;

«Στο ελάχιστο και αυτό φαίνεται από τις καταδίκες που παίρνει η Ελλάδα, διεθνώς, σε διάφορους τομείς. Δυστυχώς δεν έχει αναληφθεί ουσιαστική δράση από τις ελληνικές αρχές, ούτε μοιάζει να υπάρχει η πολιτική βούληση, ώστε να αντιμετωπιστεί η κουλτούρα της κακομεταχείρισης και της ατιμωρησίας. Η Διεθνής Αμνηστία έχει επανειλημμένα κάνει συστάσεις ζητώντας τα σώματα ασφαλείας, κατά την διεκπεραίωση των καθηκόντων τους, να σέβονται πάντα το διεθνές δίκαιο και τα διεθνή πρότυπα.Όπως επανειλημμένα έχει ζητήσει την σύσταση ενός ανεξάρτητου και αποτελεσματικού μηχανισμού εξέτασης καταγγελιών εναντίων των αστυνομικών οργάνων».

-Η οικονομική κρίση έχει επιτείνει την κατάσταση ή εκτιμάται ότι πρόκειται και για θέμα «νοοτροπίας»;

«Η οικονομική κρίση πέρα από την ανασφάλεια που δημιούργησε στους Έλληνες, αύξησε, όσον αφορά την Πολιτεία, την καταστολή, χρησιμοποιώντας την ως μέσο αντιμετώπισης μιας ισχυρής αντίστασης κατά των μέτρων που καταστρατηγούν, καθημερινά, τα οικονομικά και εργασιακά διακαιώματα των πολιτών, δημιουργώντας έτσι μια νοοτροπία αναζήτησης ενόχων, που έχει σαν αποτέλεσμα την στοχοποιηση κυρίως των ευάλωτων ομάδων στις οποίες και έχουμε τα φαινόμενα, της τόσο συχνής πλέον,παραβίασης των δικαιωμάτων τους.
Η Πολιτεία, όχι μόνο δεν επέδειξε την ωριμότητα, ώστε να δημιουργήσει τις πολιτικές αυτές και τις διαδικασίες που θα τερμάτιζαν αυτή την στοχοποιηση, αλλά αντιθέτως σε αρκετές περιπτώσεις επέλεξε να την ενισχύσει, άλλοτε μένοντας αδρανής ή καθυστερώντας να αποδώσει δικαιοσύνη σε περιστατικά παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και άλλοτε επιλέγοντας την επιβολή νόμων και μέτρων που έκαναν το πρόβλημα πιο έντονο, όπως πχ η αυξημένη αστυνομική βια στις διαδηλώσεις».

-Είστε πρόεδρος του ελληνικού Τμήματος της Διεθνούς Αμνηστίας μιας κορυφαίας παγκόσμιας οργάνωσης με επίκεντρο τον Άνθρωπο και τα δικαιώματά του. Πέραν της ιδιότητας σας, ως άνθρωπος, πολίτης μιας χώρας η οποία στο παρελθόν επέδειξε «κακές επιδόσεις» στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, τι πιστεύετε ότι θα πρέπει να γίνει ώστε να βελτιωθεί αυτή η κατάσταση;

«Η Διεθνής Αμνηστία είναι μια οργάνωση που στοχεύει στην αφύπνιση συνειδήσεων, στην ευαισθητοποίηση του κόσμου, στην μακροχρόνια και επί της ουσίας εκπαίδευση και δράση για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Εδώ και 54 χρόνια προσπαθεί διεθνώς, όχι μόνο να κάνει δράση πάνω σε ατομικές περιπτώσεις και θεματικές παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, αλλά να βάλει τα θεμέλια και να δημιουργήσει μια κοινωνία ανθρώπων που πρώτα απ όλα θα γνωρίζουν τα δικαιώματα τους, στην συνέχεια θα τα διεκδικούν και τέλος θα τα εφαρμόζουν. Γι' αυτό και συνεχίζουμε να παραμένουμε οραματιστές και στην εντολή της οργάνωσης μας να μιλάμε πάντα για το Όραμα.

Μια ώριμη Πολιτεία, λοιπόν, που θέλει να διεκδικήσει και να συμπεριλάβει τα ανθρώπινα δικαιώματα στο μέλλον της, δεν χρειάζεται να στέλνει τα ΜΑΤ για να προστατεύσει τους πολίτες της. Χρειάζεται να εντάξει, επί της ουσίας την εκπαίδευση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο εκπαιδευτικό της σύστημα, να ανοίξει σοβαρό διάλογο για το σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην κοινωνία της , να δώσει το βήμα σε οργανώσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, για να ισχυροποιήσουν τον λόγο και την δράση τους, να διασφαλίσει ότι τα μέτρα που εφαρμόζει εξασφαλίζουν, σε όλους τους πολίτες της, αξιοπρεπή διαβίωση και σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων τους».

Σχετικές ειδήσεις

• Εκεί, τα ανθρώπινα δικαιώματα μένουν στα... χαρτιά
• Το ανύπαρκτο δικαίωμα στο επιχειρείν...