Η Ευρώπη αντιμετωπίζει το Brexit και πάει μπροστά
Έντονες ζυμώσεις και ραγδαίες εξελίξεις θα λάβουν χώρα το επόμενο χρονικό διάστημα σε ό,τι αφορά στην εξέλιξη του Brexit.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αξιολογεί τις βρετανικές προτάσεις. Σε επικοινωνία με τον Βρετανό πρωθυπουργό, ο Ζαν Κλοντ Γιούνκερ διατύπωσε τις ενστάσεις του. Ξεκαθάρισε για άλλη μια φορά ότι στόχος είναι η αποφυγή του «no deal».
Η Μεγάλη Βρετανία προτείνει, μεταξύ άλλων, η Βόρεια Ιρλανδία να είναι πλήρες μέλος του τελωνειακού εδάφους του Ηνωμένου Βασιλείου και όχι της ευρωπαϊκής τελωνειακής ένωσης, μετά το τέλος της μεταβατικής περιόδου.
Τη στιγμή που η ανησυχία είναι έκδηλη, με τον Μπόρις Τζόνσον να επαναλαμβάνει την πρόθεσή του για έξοδο από την ΕΕ στις 31 Οκτωβρίου, υπογραμμίζοντας ότι υπάρχει «πολύ λίγος χρόνος» για να επιτευχθεί συμφωνία, ο Ζαν Κλοντ Γιουνκέρ τονίζει ότι εξακολουθούν «να υπάρχουν ορισμένα προβληματικά σημεία που θα χρειαστούν περαιτέρω εργασίες τις προσεχείς ημέρες, ιδίως όσον αφορά τη διακυβέρνηση του συστήματος ασφαλείας».
Επιδίωξη είναι να υπάρχει μια νομικά επιχειρησιακή λύση που να ανταποκρίνεται σε όλους τους στόχους του backstop: να αποφευχθεί ένα σκληρό σύνορο, να διατηρηθεί η συνεργασία βορρά - νότου και η οικονομία του συνόλου της νήσου και να προστατευθεί η ενιαία αγορά της ΕΕ και η θέση της Ιρλανδίας σε αυτήν.
Οι ηγέτες των κρατών-μελών της ΕΕ είδαν θετικά την αποφασιστικότητα του Βρετανού πρωθυπουργού να προωθήσει τις συνομιλίες πριν από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Οκτωβρίου και να σημειώσει πρόοδο προς την κατεύθυνση μιας συμφωνίας.
Υπάρχει θετική πρόοδος, ιδίως όσον αφορά την πλήρη κανονιστική ευθυγράμμιση για όλα τα αγαθά και τον έλεγχο των εμπορευμάτων που εισέρχονται στη Βόρεια Ιρλανδία από τη Μεγάλη Βρετανία.
Είναι επιτακτική ανάγκη να διατηρηθούν οι ισορροπίες.
Σημαντικό ζήτημα που πρέπει να αντιμετωπιστεί είναι οι ουσιαστικοί τελωνειακοί κανόνες. Η ΕΕ επιθυμεί μια συμφωνία.
Η ελληνική κυβέρνηση παρακολουθεί από κοντά τις εξελίξεις και κινείται με αποφασιστικότητα σε όλους τους τομείς. Στόχος της να μην υπάρξουν κοινωνικές αναταράξεις και οι Έλληνες επιχειρηματίες να είναι προστατευμένοι. Χάνουμε έναν στρατηγικό εταίρο και την παλαιότερη κοινοβουλευτική δημοκρατία.
Η ΕΕ θα χάσει το 13% του ΑΕΠ της και το 16% του πληθυσμού της. Αυτό θα προκαλέσει μεγάλους τριγμούς και πρέπει να υπάρξει προεργασία, ότι θα συνεχιστούν απρόσκοπτα οι συναλλαγές και η κίνηση των ανθρώπων.
Περισσότερο εκτεθειμένοι σε ένα «άτακτο Brexit» είναι οι Έλληνες εξαγωγείς τροφίμων και ποτών καθώς και ότι η βρετανική αγορά είναι ο 8ος καλύτερος πελάτης της Ελλάδας με μερίδιο 3,6% επί του συνόλου των εξαγωγών.
Σε ό,τι αφορά στους φοιτητές, μέχρι το 2022, θα συνεχίσουν να πληρώνουν σε δίδακτρα ό,τι και οι Βρετανοί πολίτες, ενώ για τη συνέχεια θα επιδιωχθεί να μην ακολουθηθεί η τιμολογιακή πολιτική που εφαρμόζεται σε φοιτητές εκτός ΕΕ.
Η Ελλάδα αντιμετωπίζει με θάρρος και εμπειρία τις «νέες προοπτικές» και υπάρχει αισιοδοξία ότι στο τέλος θα πετύχουμε, ως Ευρώπη, την καλύτερη συμφωνία προς όφελος των πολιτών.
Σήμερα, περίπου 110.000 Έλληνες ζουν και εργάζονται στο Ηνωμένο Βασίλειο και περί τους 25.000 θέλουν να παραμείνουν στη χώρα -και αντίστοιχα πολλοί Βρετανοί ζουν στην Ελλάδα, ενώ χιλιάδες την επισκέπτονται ως τουρίστες.
Το επόμενα χρόνια θα αποτελέσουν την «πυξίδα» για το ποιες συνεργασίες θα προχωρήσουν και με ποιον τρόπο.
Η Ευρώπη καλείται να αποσαφηνίσει τις προτεραιότητές της και μέσα σε πνεύμα σύγκλισης και συνεργασίας να διεκδικήσει όσα της αναλογούν. Όραμα και διάθεση για μια «νέα σελίδα» που θα έχει περισσότερο Ευρώπη και θα απαντά στις προσδοκίες και τα όνειρα της νέας γενιάς.
Η ευρωπαϊκή ιδέα είναι ισχυρή και οι πολίτες απαιτούν ξεκαθαρίσματα και όχι πισωγυρίσματα. Οι προοπτικές είναι μπροστά μας και οφείλουν οι ηγέτες των κρατών-μελών της ΕΕ να σταθούν στο ύψος των περιστάσεων.
*Ο Κων/νος Σ. Μαργαρίτης είναι δημοσιογράφος