Πόλεμος στην Ουκρανία: Η σύρραξη δοκιμάζει τη δύναμη των γιγάντων της τεχνολογίας

Η Google, η Meta, το Twitter, το Telegram και άλλοι κολοσσοί της τεχνολογίας μετατρέπονται σε μοχλούς της σύγκρουσης, παγιδευμένοι ανάμεσα σε αιτήματα και κλιμακούμενες πιέσεις από Ουκρανούς, Ρώσους, Ευρωπαίους και Αμερικανούς αξιωματούχους.

Την Παρασκευή, οι Ουκρανοί ηγέτες ζήτησαν απο την Apple, τη Meta και την Google να περιορίσουν τις υπηρεσίες τους εντός της Ρωσίας. Στη συνέχεια, η Google και η Meta, η οποία κατέχει το Facebook, απαγόρευσαν στα ρωσικά κρατικά μέσα να πωλούν διαφημίσεις στις πλατφόρμες τους. Ο Σουντάρ Πιτσάι, διευθύνων σύμβουλος της Google, μίλησε επίσης με κορυφαίους αξιωματούχους της ΕΕ σχετικά με τον τρόπο αντιμετώπισης της ρωσικής παραπληροφόρησης.

Την ίδια στιγμή, το Telegram, μια ευρέως χρησιμοποιούμενη εφαρμογή ανταλλαγής μηνυμάτων στη Ρωσία και την Ουκρανία, απείλησε να κλείσει κανάλια που σχετίζονται με τον πόλεμο λόγω της ανεξέλεγκτης παραπληροφόρησης. Και τη Δευτέρα (28/2), το Twitter είπε ότι θα επισημάνει όλες τις αναρτήσεις που περιέχουν συνδέσμους με μέσα ενημέρωσης που συνδέονται με το ρωσικό κράτος και η Meta είπε ότι θα περιόριζε την πρόσβαση σε ορισμένα απο αυτά τα μέσα σε όλη την ΕΕ για να αποτρέψει την πολεμική προπαγάνδα.

Οι δύσκολες αποφάσεις των κολοσσών

Για πολλές από τις εταιρείες, συμπεριλαμβανομένων των Facebook, Google, Twitter, ο πόλεμος είναι μια ευκαιρία να αποκαταστήσουν τη φήμη τους μετά από ερωτήματα τα τελευταία χρόνια σχετικά με την ιδιωτικότητα, την κυριαρχία στην αγορά και τον τρόπο με τον οποίο διαδίδουν τοξικό και διχαστικό περιεχόμενο. Έχουν την ευκαιρία να δείξουν ότι μπορούν να χρησιμοποιήσουν την τεχνολογία τους με τρόπο που έχει να φανεί από την Αραβική Άνοιξη το 2011, όταν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης συνέδεσαν τους ακτιβιστές και επευφημήθηκαν ως όργανο για τη δημοκρατία.

Αλλά οι εταιρείες τεχνολογίας αντιμετωπίζουν δύσκολες αποφάσεις. Οποιαδήποτε λάθη θα μπορούσαν να είναι δαπανηρά, δίνοντας περισσότερη ώθηση στις προσπάθειες στην Ευρώπη και τις Ηνωμένες Πολιτείες να ρυθμίσουν τις επιχειρήσεις τους ή να οδηγήσουν τη Ρωσία να τις απαγορεύσει εντελώς.

Στελέχη των εταιρειών κάνουν έκτακτες συσκέψεις για το τι πρέπει να κάνουν, είπαν οι εργαζόμενοι. Εάν η Google, η Meta, το Twitter και άλλοι κάνουν κάποια βήματα και όχι άλλα, μπορεί να κατηγορηθούν ότι κάνουν πολύ λίγα. Αλλά ο περιορισμός πάρα πολλών υπηρεσιών και πληροφοριών μπορεί επίσης να αποκόψει τους απλούς Ρώσους από χρήσιμες ψηφιακές συνομιλίες.

«Αυτές οι εταιρείες θέλουν όλα τα οφέλη του μονοπωλίου των επικοινωνιών του κόσμου χωρίς καμία ευθύνη να παρασυρθούν στη γεωπολιτική και χωρίς να πρέπει να επιλέξουν πλευρά», δήλωσε ο Yael Eisenstat, συνεργάτης στο Ινστιτούτο Berggruen, δεξαμενή σκέψης του Λος Άντζελες. Από πολλές απόψεις, είπε, οι εταιρείες τεχνολογίας βρίσκονται «σε μια δύσκολη κατάσταση εν μέσω μιας διεθνούς κρίσης».

Καθώς η σύγκρουση κλιμακώνεται, οι εταιρείες λαμβάνουν πρόσθετα μέτρα. Την Κυριακή, το Google Maps σταμάτησε να εμφανίζει πληροφορίες κυκλοφορίας εντός της Ουκρανίας λόγω ανησυχίας ότι θα μπορούσε να δημιουργήσει κινδύνους για την ασφάλεια δείχνοντας πού συγκεντρώνονταν οι άνθρωποι. Το Facebook ανακοίνωσε ότι απέρριψε μια εκστρατεία επιρροής υπέρ του Κρεμλίνου και μια ξεχωριστή εκστρατεία hacking που στόχευε τους χρήστες του στην Ουκρανία.

Τη Δευτέρα, το Twitter άρχισε να επισημαίνει όλα τα tweets που περιείχαν συνδέσμους σε μέσα ενημέρωσης που συνδέονται με το ρωσικό κράτος, έτσι ώστε οι χρήστες να γνωρίζουν τις πηγές πληροφοριών. Από τότε που ξεκίνησε η σύγκρουση στην Ουκρανία, οι χρήστες έχουν αναρτήσει στο Twitter συνδέσμους προς κρατικά μέσα ενημέρωσης περίπου 45.000 φορές την ημέρα, ανέφερε η εταιρεία.

Ο ρόλος των τεχνολογικών γιγάντων

Ειδικοί από το Κέντρο Κυβερνοπολιτικής του Πανεπιστημίου Στάνφορντ λένε ότι τα μέτρα δεν είναι αρκετά. Οι εταιρείες πρέπει να θεσπίσουν σαφέστερες πολιτικές σχετικά με τις πεποιθήσεις τους στα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία που θα μπορούσαν να εφαρμοστούν πέρα ​​από τη Ρωσία.

Άλλοι προειδοποίησαν ότι θα υπάρξουν αρνητικές συνέπειες εάν αποκλειστούν οι πλατφόρμες στη Ρωσία. «Είναι το πιο σημαντικό μέρος για δημόσιο διάλογο σχετικά με το τι συμβαίνει», είπε ο Αντρέι Σολντάτοφ, Ρώσος δημοσιογράφος και ειδικός στη λογοκρισία. «Κανείς δεν θα το θεωρούσε καλό σημάδι εάν το Facebook απέκλειε την πρόσβαση των Ρώσων πολιτών».

Η Google δεν είχε αμέσως κάποιο σχόλιο. Το Twitter είπε ότι πήρε σοβαρά τον ρόλο του στη σύγκρουση. Το Facebook αρνήθηκε να σχολιάσει. Η εμπειρία του Telegram δείχνει τις ανταγωνιστικές πιέσεις. Η εφαρμογή είναι δημοφιλής στη Ρωσία και την Ουκρανία για την κοινή χρήση εικόνων, βίντεο και πληροφοριών σχετικά με τον πόλεμο. Έχει γίνει όμως και χώρος συγκέντρωσης πολεμικής παραπληροφόρησης, όπως μη επαληθευμένες εικόνες από πεδία μάχης.

Την Κυριακή, ο Πάβελ Ντούροφ, ιδρυτής του Telegram, δημοσίευσε στους περισσότερους από 600.000 ακολούθους του στην πλατφόρμα ότι σκέφτηκε να μπλοκάρει ορισμένα κανάλια που σχετίζονται με τον πόλεμο εντός της Ουκρανίας και της Ρωσίας, επειδή θα μπορούσαν να επιδεινώσουν τη σύγκρουση και να υποδαυλίσουν το εθνοτικό μίσος.

«Είμαστε η μόνη πηγή πληροφοριών για αυτούς»

Οι χρήστες απάντησαν με ανησυχία, λέγοντας ότι βασίζονται στο Telegram για ανεξάρτητες πληροφορίες. Λιγότερο από μία ώρα αργότερα, ο Ντούροφ άλλαξε πορεία. «Πολλοί χρήστες μας ζήτησαν να μην εξετάσουμε το ενδεχόμενο απενεργοποίησης των καναλιών Telegram για την περίοδο της σύγκρουσης, καθώς είμαστε η μόνη πηγή πληροφοριών για αυτούς», έγραψε.

Στη Meta, η οποία κατέχει επίσης το Instagram και το WhatsApp, η κατάσταση είναι «χαοτική» λόγω του όγκου της παραπληροφόρησης στις εφαρμογές της, είπαν δύο υπάλληλοι, οι οποίοι δεν είχαν εξουσιοδότηση να μιλήσουν δημόσια. Ρώσοι ειδικοί στην ομάδα ασφαλείας της Meta, η οποία εντοπίζει και αφαιρεί κρατική παραπληροφόρηση από το Facebook και το Instagram, εργάζονται όλο το εικοσιτετράωρο και επικοινωνούν τακτικά με το Twitter, το YouTube και άλλες εταιρείες.

Η ομάδα ασφαλείας του Meta συζητούσε επί μακρόν εάν θα περιορίσει το Sputnik και το Russia Today, δύο από τους μεγαλύτερους κρατικούς ιστότοπους μέσων ενημέρωσης της Ρωσίας, στις πλατφόρμες του ή αν θα επισημάνει τις αναρτήσεις τους ώστε να δηλώνουν ξεκάθαρα την πηγή τους. Το Russia Today και το Sputnik είναι «κρίσιμα στοιχεία στο οικοσύστημα παραπληροφόρησης και προπαγάνδας της Ρωσίας», σύμφωνα με έκθεση του Ιανουαρίου από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ.

Στελέχη της Meta είχαν αντισταθεί στις κινήσεις, λέγοντας ότι θα εξόργιζε τη Ρωσία, είπαν οι εργαζόμενοι. Αλλά μετά το ξέσπασμα του πολέμου, ο Νικ Κλεγκ, ο οποίος ηγείται των παγκόσμιων υποθέσεων της Meta, ανακοίνωσε τη Δευτέρα ότι η εταιρεία θα περιόριζε την πρόσβαση στο Russia Today και στο Sputnik σε ολόκληρη την ΕΕ

Οι εταιρείες τεχνολογίας αντιμετωπίζουν τώρα δύο βασικούς τύπους απαιτήσεων που σχετίζονται με τον πόλεμο από τις κυβερνήσεις. Η Ρωσία τους πιέζει να λογοκρίνουν όλο και περισσότερο τις αναρτήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και άλλες ροές πληροφοριών εντός της χώρας. Η Μόσχα έχει ήδη περιορίσει σε μεγάλο βαθμό την πρόσβαση στο Facebook και το Twitter, με το YouTube να είναι δυνητικά το επόμενο.

Την ίδια στιγμή, δυτικοί αξιωματούχοι πιέζουν τις εταιρείες να μπλοκάρουν τα ρωσικά κρατικά μέσα ενημέρωσης και την προπαγάνδα. Τη Δευτέρα, οι ηγέτες της Εσθονίας, της Λετονίας, της Λιθουανίας και της Πολωνίας έγραψαν στο Meta, την Google, το YouTube και το Twitter για να τους ζητήσουν να αναστείλουν τους λογαριασμούς υπέρ του Κρεμλίνου και επίσημων κυβερνήσεων, συμπεριλαμβανομένων των Russia Today και Sputnik.

Στη Γαλλία, ο Cédric O, υπουργός ψηφιακής πολιτικής της χώρας, συναντήθηκε τη Δευτέρα με την επικεφαλής του YouTube, Susan Wojcicki. Σε συνομιλία μια μέρα νωρίτερα, ο κ.Πιτσάι διευθύνων σύμβουλος της Google, και η Vera Jourova και ο Thierry Breton, δύο κορυφαίοι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής στην ΕΕ, συζήτησαν για την αντιμετώπιση της παραπληροφόρησης.

Ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης της Ουκρανίας κάλεσε τη Meta, την Apple, το Netflix και την Google την Παρασκευή να περιορίσουν την πρόσβαση στις υπηρεσίες τους εντός της Ρωσίας για να απομονώσουν τη χώρα. «Χρειαζόμαστε την υποστήριξή σας», ανέφερε η επιστολή του στο YouTube. Οι Αμερικανοί υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής έχουν επίσης υποβάλει ανάλογα αιτήματα.

Διαβάστε επίσης:

Πόλεμος Ουκρανία: Μαίνονται οι μάχες σε όλη τη χώρα - Οι εξελίξεις στο live blog του Newsbomb.gr